หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ประวัติศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จัดทําและพัฒนาขึ้นตรงตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 โดยปรับเนื้อหาและกิจกรรมให้ทันสมัย หนังสือเล่มนี้จะแบ่งเนื้อหาออกเป็นหน่วยการเรียนรู้ ประกอบด้วยเนื้อหาเกี่ยวกับเรื่องการศึกษาเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับตนเอง ครอบครัว และท้องถิ่นด้วยวิธีการทางประวัติศาสตร์ หลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ใช้ศึกษาประวัติศาสตร์สมัยรัตนโกสินทร์ กรณีศึกษาเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ไทยสมัยรัตนโกสินทร์โดยวิธีการทางประวัติศาสตร์ พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ไทยสมัยรัตนโกสินทร์ เหตุการณ์สำคัญสมัยรัตนโกสินทร์ที่มีผลต่อการพัฒนาชาติไทย บทบาทของไทยตั้งแต่เปลี่ยนแปลงการปกครองต่อสังคมโลก บทบาทของพระมหากษัตริย์ในราชวงศ์จักรีต่อความมั่นคงและความเจริญรุ่งเรืองของชาติไทย การสร้างสรรค์ภูมิปัญญาและบุคคลสำคัญสมัยรัตนโกสินทร์ พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ของภูมิภาคต่างๆ ของโลก และอิทธิพลของอารยธรรมตะวันตกที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงของสังคมโลก