พระราชดำรัสของรัชกาลที่ 5 ที่ทรงมีในที่ประชุมเสนาบดีว่า “ราคาของหัวเมืองแขกก็จะตกต่ำลงไปทุกที จึงเห็นว่าแลกเปลี่ยนกันเสียเวลานี้ดีกว่า” ดินแดนมลายูที่หายไปจึงมิใช่ “การเสียดินแดน” แต่เป็นการ “แลกดินแดน” กับผลประโยชน์ ความมั่นคงทางการเมืองและเศรษฐกิจของสยาม การ “เสียดินแดนมลายู” จึงไม่สามารถรับรู้ด้วยความเข้าใจแบบเดิมๆ ได้อีกต่อไป