เรื่องย่อ “ความเครียด” ซึ่งเป็นปัญหาใกล้ตัวที่เกิดขึ้นกับทุกคน เป็นสาเหตุของโรคภัยไข้เจ็บ ก่อให้เกิดความทุกข์ทางกายและใจ ซึ่งค้นพบว่าสังคมเรานั้นมีความเครียดเกิดขึ้นมากมาย ผมจึงได้รวบรวมความรู้ที่มีอยู่ ค้นคว้าเพิ่มเติม และเรียบเรียงออกมาเขียนเป็นหนังสือเล่มนี้ โดยเริ่มจากความรู้ในเชิงทฤษฎี และต่อด้วยตัวอย่างการลองฝึกปฏิบัติแต่ละวิธีการด้วยตัวของผมเอง ซึ่งเป็นการเล่าเรื่องราวของตัวผู้เขียนเองที่ได้ประสบพบเจอกับประสบการณ์ต่างๆ และเพื่อชี้ให้เห็นว่า “แก้เครียดไม่ได้ยากอย่างที่คิด ท่านผู้อ่านก็ทำได้ครับ” ความเครียด เป็นตัวทุกข์ที่พบได้บ่อยในปัจจุบันและมีแนวโน้มจะเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ความทุกข์จากความเครียด เริ่มต้นที่ใจและส่งสัญญาณไปที่สมองให้หลั่งสารเครียดต่างๆ ออกมา ทำให้มีผลกระทบต่อระบบการทำงานต่างๆ ของร่างกายทำให้เกิดการแปรปรวนผิดปกติ เป็นผลต่ออาการเจ็บป่วยทางกาย ซึ่งการทำความรู้จักและเข้าใจกระบวนการความเครียด ต้องมีสติรู้ตัวและยอมรับว่าความเครียดที่เกิดขึ้น สำคัญที่สุดต้องคิดทบทวนชีวิต เพื่อหาสาเหตุของความเครียด โดยเริ่มต้นจากการทำความเข้าใจกับสิ่งที่เกิดขึ้น เท่านี้ก็พิชิตความเครียดได้ไม่ยาก ก่อนอื่นเราลองหยุดคิดใคร่ครวญถามตัวเองก่อนว่า “เครียด” ในความรู้สึกของเราเป็นอย่างไร สาเหตุของมันคืออะไร เรารู้จักความเครียดมากเพียงใด และผลเสียของความเครียดคืออะไร หลายคนคงตอบไม่ได้ บางคนอาการหนักจนน่ากลัว คือ ไม่รู้ตัวว่าตัวเองกำลังเครียด หรือบางคนเกิดความเคยชิน คิดว่าเป็นเรื่องปกติของตัวเองไปแล้ว แล้วความเครียดคืออะไร... ความเครียด คือ ความรู้สึกที่ก่อตัวที่จิต มีลักษณะหนัก ตึง อึดอัด ไม่เบาสบาย สาเหตุมาจากเรื่องเรียน เรื่องงาน เรื่องส่วนตัว และสังคมรอบข้าง ซึ่งเราอยู่กับความรู้สึกแบบนี้จนเคยชิน ความเครียดก่อให้เกิดผลเสียทั้งร่างกายและจิตใจ ทำให้เกิดอาการป่วยทางใจและทางกาย ซึ่งส่งผลเสียต่อการดำเนินชีวิต การงาน ครอบครัว ความสำเร็จ และความสุขในชีวิต หากจิตเรารู้ตัวอยู่กับปัจจุบัน ทำใจเป็นกลาง มองทุกอย่างเป็นสมการของเหตุและปัจจัย เราจะสามารถลดความเครียดลงได้ ความทุกข์ก็จะน้อยลง ที่สำคัญสุขภาพแข็งแรงขึ้นด้วย ความเครียด แท้จริงนั้น มีสาเหตุมาจากภายในตัวเรานั่นเอง... ในวงการแพทย์ยอมรับกันว่า ความเครียดเป็นสาเหตุที่สำคัญของการเกิดโรคแผลในกระเพาะอาหาร เพราะความเครียดเป็นสาเหตุให้มีการหลั่งน้ำย่อย ซึ่งมีฤทธิ์เป็นกรดออกมามาก ความเครียดทำให้ผนังเยื่อบุกระเพาะอาหารบางลง ความเครียดทำให้ภูมิต้านทานต่ำ และติดเชื้อในกระเพาะเพิ่มมากขึ้น สังเกตไหมครับว่า... ปัจจุบันมีคนปวดท้องเพิ่มมากขึ้น ทั้งท้องอืด ท้องเฟ้อ กรดไหลย้อน หมออายุรกรรมระบบทางเดินอาหารทำงานอย่างหนักหน่วงกันเลยทีเดียว ผมเคยตกเป็นเหยื่อของโรคกระเพาะอาหารเป็นแผลเช่นกัน พื้นฐานผมเป็นคนคิดมากอีกทั้งยังมีความเครียดผสมเข้าไปด้วย ทั้งเรื่องเรียน และเรื่องงาน ผมเริ่มมีอาการปวดท้อง พอไปหาหมอก็วินิจฉัยว่าเป็นโรคกระเพาะอาหารอักเสบ นานๆ เข้าก็กลายเป็น “ความเครียดเรื้อรัง” ผมเริ่มหยุดนิ่ง ปล่อยวาง ตั้งสติ และทบทวนกับชีวิตตัวเองที่ผ่านมา ทำให้ผมรู้และเข้าใจชีวิตแล้วว่า จากนี้ไปจะดำเนินชีวิตต่อไปอย่างไร... ก่อนที่เราจะวางแผนพิชิตความเครียดนั้น เราต้องเริ่มต้นน้อมจิตเข้ามา ตระหนักรู้ถึงความเครียดที่มีอยู่ภายในตัวเราเสียก่อน เริ่มจากการสังเกตภายในร่างกายและจิตใจว่ามีอะไรที่ผิดปกติไป เมื่อเราพบต้นตอความเครียดเราก็จะรู้สาเหตความเครียดว่า ใจเรามักจะไปอยู่กับอดีตที่เราไม่ยอมรับการเปลี่ยนแปลง และใจเราก็ไปในอนาคตคิดถึงสิ่งที่ยังมาไม่ถึง เราต้องหมั่นตรวจสอบภายในตัวเองอยู่บ่อยๆ ใจเราจะได้อยู่กับปัจจุบันขณะ จะเริ่มเห็นสาเหตุของความเครียดมากขึ้น และถ้าเรายอมรับและปล่อยวางได้ความเครียดก็จะลดน้อยลง เมื่อรู้ตัวว่าเครียด แนวทางในการบริหารจัดการกับความเครียดมีหลายรูปแบบ แต่ก็ขึ้นอยู่กับลักษณะปริมาณและชนิดของความเครียดนั้นๆ บางความเครียดเพียงแค่รู้และยอมรับ บางความเครียดก็ต้องไปแก้ต่อที่สาเหตุ แต่บางความเครียดก็ต้องอยู่คู่กันไป ซึ่งการรู้จักและเรียนรู้อาวุธเครื่องมือที่ใช้ต่อสู้ความเครียดจะเป็นประโยชน์อย่างมากในการเลือกนำมาฝึกฝน และนำไปใช้ให้เหมาะสมกับตนเอง หนังสือเล่มนี้ มีวิธีคลายเครียดหลากหลาย อาทิ การออกกำลังกายแอโรบิค การนอนหลับ การหัวเราะ การสร้างพลังแห่งความรัก และพลังแห่งศรัทธาในตัวเอง การใช้ศิลปะบำบัดทุกข์ การเล่นโยคะ หรือจะเป็นพลังของการสวดมนต์ นั่งสมาธิ เหล่านี้เป็นต้น ทำให้ชีวิตของเราดีขึ้น ปราศจากตัวกวนใจ กวนอารมณ์ให้เกิดความเครียดเรื้อรัง สำคัญที่สุดคุณจะได้รู้ถึงหลักการของ “เครียดอย่างฉลาด” ว่าประกอบด้วยอะไรบ้าง และทำให้คุณเข้าใจการ “เปลี่ยนความเครียด ให้เป็นความสุขและความสำเร็จ” ได้ไม่ยากและทำได้จริง หากคุณรักและเมตตาตัวเอง และปรารถนาให้ตัวเองมีชีวิตที่ดีขึ้น ... จงดึงพลังแห่งปัญญามาไตร่ตรอง แล้วปรับปรุงแก้ไข นำพาชีวิตไปสู่หนทางที่สว่างไสว นั่นแหละ... คุ้มค่ากับการเกิดมาเป็นมนุษย์แล้ว